Przez piniatę do serca

Zarówno w Ameryce Środkowej, jak i na Karaibach można znaleźć wiele krajów, których tradycje są jednymi z najoryginalniejszych na świecie, przez co mogą się wydawać dziwne komuś, kto nigdy nie odwiedził tychże rejonów. Pewnie wielu z Was słyszało już o niezwykłym sposobie obchodzenia Święta Zmarłych w Meksyku albo o ich popularnej piniacie, ale czy znacie bożonarodzeniowe zwyczaje w Portoryko czy Wenezueli? Wiecie, jaka jest tradycja obchodzenia Nowego Roku w Ekwadorze?

Przygotowaliśmy dla Was zbiór najciekawszych (naszym zdaniem) tradycji wybranych krajów Ameryki Łacińskiej. Sprawdźcie sami!

Gwatemala

Pierwszego listopada w dwóch niewielkich rejonach gwatemalskich, Sumpango i Santiago Sacatepéquez, odbywa się Festiwal gigantycznych latawców (Festival de barriletes gigantes), podczas którego wypuszcza się do nieba ogromne latawce z bibuły, tworzone skrupulatnie przez długie miesiące.

Tradycja ta wywodzi się z przekonania, że jest to dzień, kiedy przodkowie wracają do naszego świata na 24 godziny, przez co latawce stają się kanałem między żywymi a martwymi. Ponadto, dzięki temu odganiają oni złe duchy.

Jednocześnie odbywa się również konkurs, w którym w licznych kategoriach wyłania się najlepsze modele latawców. Rozmiary niektórych z nich przekraczają nawet 10 metrów, a ich kolory zachwycają wszystkich, którzy uczestniczą w festiwalu.

Portoryko

Sytuacja w Portoryko jest dość złożona, jako że od 1898 roku należy ono do Stanów Zjednoczonych, mimo swojej terytorialnej przynależności do wyspiarskiej części Ameryki – Karaibów.

Na tejże wyspie możemy doświadczyć mieszanki tradycji afrykańskich, hiszpańskich, ludności tubylczej, jak również amerykańskich, co ma swoje odzwierciedlenie w świętach. Przykładem może być Boże Narodzenie, które rozpoczyna się dla Portorykańczyków już 23 listopada.

Typowe dla tego okresu jest śpiewanie tzw. parrandas, czyli swego rodzaju kolęd, które wykonuje się o świcie w domach rodziny i przyjaciół. Jako że takie kolędowanie po domach odbywa się bez zapowiedzi, nosi to miano napadu bożonarodzeniowego.

Ponadto, oprócz świąt rozpowszechnionych w innych miejscach, czyli Wigilii czy Bożego Narodzenia, w dzielnicy Charcas w Quebradillas organizuje się Festiwal Jíbaro, podczas którego uczestnicy noszą typowy portorykański strój.

Honduras  

Wśród najbardziej rozpowszechnionych w Ameryce Łacińskiej świąt znajduje się Wielki Tydzień obchodzony w kwietniu. W Hondurasie typowe jest przygotowywanie dywanów z trocin (tzw. alfombras de aserrín).

Dywany te tworzy się z takich materiałów jak trociny, nasiona, kwiaty, itp. kreując przy tym obrazy przedstawiające sceny biblijne oraz ukazujące życie Jezusa Chrystusa. Umieszcza się je na głownych ulicach, którymi następnie kroczy procesja.

Pomimo tego iż obecnie tradycja ta wiąże się z religią chrześcijańską, już przed epoką kolonialną tubylcy tworzyli tego typu rzemiosło jako kult ku czci ich bogów. Tradycję tę wznowiono, już w nowej wierze, w 1963 roku.  

Meksyk

Jedną w najpopularniejszych tradycji meksykańskich jest granie muzyki mariachi. Wykonuje się ją przez minimum dwóch muzyków, którzy śpiewają ludowe piosenki przy akompaniamencie istrumentów strunowych. W Guadalajarze co roku odbywa się Międzynarodowy Zjazd Mariachi i Jeździectwa (Encuentro Internacional del Mariachi y la Charrería), w którym biorą udział zespoły z całego świata.

Wśród najważniejszych świąt w Meksyku znajduje się również Święto Zmarłych, obchodzone na przełomie 1 i 2 listopada. W tych dniach odwiedza się cmentarze i składa ofiary przodkom. W domach przygotowuje się ołtarzyki dla zmarłych członków rodziny, gdzie ustawia się ich zdjęcia, kwiaty, jedzenie i kolorowe, zdobione czaszki. Charakterystyczny jest też tzw. papel picado, czyli kolorowe wycinanki, które również ozdabiają Święto Zmarłych. Oczywiście zdobione są także same cmentarze. Meksykanie, w przeciwieństwie do Polaków, nie traktują tego dnia jako chwili zadumy i głębokiego przeżywania śmierci zmarłych; dla nich jest to huczna impreza, w której, jak wierzą, uczestniczą również zmarli. Skupiają się przede wszystkim na tym, że ich bliscy po śmierci odeszli do innego świata i tam wciąż egzystują.

Kolejna interesująca tradycja ma miejsce w Meksyku na dziewięć dni przed Bożym Narodzeniem, kiedy to świętuje się las Posadas (dosł. gospody). Jest to czas, kiedy upamiętnia się drogę Józefa i Maryi do Betlejem oraz ogranizuje liczne aktywności, m.in. strącanie piniaty.

Kolumbia

Jednym z najważniejszych tańców w Kolumbii jest pasillo, który powstał w XIX wieku i charakteryzuje się naleciałościami z europejskiego walca. Wyróżnia się dwa typy: imprezowy i powolny.

Cumbia

Kraj ten obfituje w przeróżne typy tańców, a każdy jeden pochodzi z innego regionu. Są to m.in. cumbia (taniec w parach, którego korzenie sięgają kultury afrykańskiej), vallenato (taniec folklorystyczny wpisany na listę Niematerialnego Dziedzictwa Kultury UNESCO) czy joropo (taniec popularny również w Wenezueli, cechujący się silnymi wpływami hiszpańskiego fandango).

Jeśli zaś chodzi o wyjątkowe uroczystości, 7 grudnia obchodzi się w Kolumbii Dzień świeczek (Día de las velitas), podczas którego wypełnia się ulice zapalonymi świeczkami, symbolizującymi Niepokalane Poczęcie i tym samym rozpoczyna okres Bożego Narodzenia.

Argentyna

Najczęściej praktykowaną spośród tradycji argentyńskich jest picie mate, czyli rodzaju ziołowego naparu. Jest to rodzaj tradycji społecznej kraju, ponieważ dla argentyńczyków zaproszenie kogoś na mate, jak również współdzielenie jej jest ogromnym gestem.

Święto zwane Fiesta de la Pachamama jest uroczystością, która może się wydawać dziwna tym, którzy jeszcze jej nie znają. Jest to czynność wykopywania dołów w ziemi i wrzucania do nich pożywienia, picia, liści koki, itp.

Wydarzenie to jest ofiarą dla Matki Ziemi, która symbolizuje wdzięczność za wszystko, co się otrzymało w danym roku. Ma ono miejsce w niektórych regionach Argentyny, np. W regionie Salty, a przede wszystkim w obszarach górskich.

Ekwador

Jedną z grup ekwadorskich aborygenów są Shuarowie, którzy akceptują małżeństwo poligyniczne (małżeństwo, w którym jeden mężczyzna żeni się z kilkoma siostrami) oraz małżeństwo lewirackie (mężczyzna żeni się z wdową po bracie). Poligamia wśród mężczyzn jest zatem akceptowana.

Jeśli zaś chodzi o zwyczaje noworoczne Ekwadorczyków, na uwagę zasługuje tzw. palenie kukieł (quema de monigotes), przygotowywanych z kartonu, starych ubrań itd. Kukły prezentowane są na ulicach, a niektóre regiony organizują nawet konkursy na najlepszą z nich.

Wenezuela

Kuchnia wenezuelska jest bogata i różnorodna. Typowym daniem bożonarodzeniowym jest m.in. pan de jamón przygotowywany z szynki, boczku, zielonych oliwek i rodzynek, które stanowią farsz dla słodkiego ciasta.

Innym popularnym daniem jest pabellón criollo, którego korzenie sięgają XIX wieku. Produkty używane do przygotowania tego dania to: biały ryż, pieczone mięso, czarna fasola i smażony banan. Według zwyczaju, Wenezuelczycy jedzą trzy posiłki dziennie.

Peru

Popularnym w regionie andyjskim tańcem jest zamacueca, której początki sięgają XVI i XVII wieku. Jest to taniec w parach, w którym zarówno mężczyzna, jak i kobieta trzyma w prawej ręce chusteczkę. Jest to kombinacja tańców europejskich i afrykańskich.

Oprócz tego, Peru wyróżnia również bogata sztuka rzemieślnicza, której wzory są spuścizną z czasów prekolumbijskich. 

Wśród różnorodnych wzorów na szczególną uwagę zasługują materiały zdobione wzorami geometrycznymi oraz naczynia do picia mate z przepięknymi wzorami grawerowanymi dłutem (mates burilados). Naczynia te tworzone są z tykwy, a techniki dekoracji są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Najstarsze znane naczynia zdobione w ten sposób datuje się na 3500 lat. 

Mates burilados

Co myślicie o tych tradycjach? Znaliście je wcześniej? Która zaciekawiła Was najbardziej? 

Czekamy na Wasze komentarze! 

źródło tekstu i zdjęć: https://www.viajejet.com/tradiciones-en-america/#guatemala
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/Pi%C3%B1ata.jpg